Olumsuzluk ve sanat uzerine

Bilindigi gibi ilk resmini yaptiran Osmanli padisahi Fatih Sultan Mehmet'tir . Venedikli ressam Gentile Bellini yapmistir bu tabloyu .. Tablo gercekciligi ile dikkat ceker . Onun neden kendi kulturune zit olan bu plastik sanati kullandigi ise onun amaclarinda gizlidir. Sultan Mehmet dogu ile batiyi birlestirmek bir Sezar bir Buyuk Iskender olmak istemistir. O yuzden Konstantiniyye'yi fethetmis onun icin de nihai amaci Batidaki Roma'yi fethetmek olmustur. Bu tipki Sezar ve Buyuk Iskender gibi olumsuz olmak istegidir.

Peki neden hukumdarlar resimlerini yaptirirlar. Bunun altindaki nedeni antik Misir'a gidip bulabiliriz. Ayni zamanda Tanri'nin yeryuzundeki tezahuru olan Firavunlar oldukten sonra mumyalarini yaptirmislardir. Bu psikolojide insanoglunun en buyuk korkusu olarak belirtilen olum korkusundan kaynaklanir. Firavunlar olmemek olumsuz olmak isterler.. Bu yuzden mumyalarini yaptirmislardir. Oluler Kitabi'na gore olen firavun maati kapilarindan gecip mumya ile korunmus bedenine geri donecek ve olumsuz olacaktir. Firavun mezarlari olan piramitlerdeki bu mumyalar olumsuzluk ve ayni zamanda da bir Tanri semboluydu. Mumyalamanin kimyasal sureclerinden bihaber olan kulturler, mumya yerine heykeller yapmaya basladilar. Bu heykeller olumsuzlugun ve Tanrilar'in semboluyduler. Putperestlik boyle baslamistir. Olumden korkan insanlar olumsuz olana tapmaya baslamistir. Olumden korkan ve olumsuz olmak isteyen hukumdarlar ve onemli kisiler heykellerini yaptirmaya basladilar ve magara duvarlarinda baslayan plastik sanatlar boyle evrimlesmeye basladilar. Heykel yerini resme birakmaya basladi ve olumsuz hukumdarlari tablolarda gormeye basladik. 1480 de dunya tarihinin en buyuk hukumdarlarindan Fatih Sultan Mehmet olumle barisik kulturunun tersine Sezar'in ve Buyuk Iskender'in olumsuzlugunu istemistir. Ve Bellini tablosunu bitirdikten 1 sene sonra Fatih Sultan Mehmet ortaya atilan teorilere gore yine Venedik Yahudisi Yakup Hekim tarafindan Roma'yi alamadan zehirlenip oldurulmustur. Ve Fatih'in olumsuzlugu sanat saheseri olan tablosunda kalmistir.

Ilkokul'dan Harun

Ilkokul 3. sinifta resim dersindeydik. Fazil Hoca (Allah rahmet eylesin) kafamiza gore bir seyler cizmemizi istemisti bizden. Ben komik bir banka soygununu cizmistim. Polisten kacan soyguncularin ayaklarinin takilip dusmesi, saskin insanlarin bakislari, binalar dukkanlar, asfalti delen isciler falan vardi. 40 dakikanin sonunda Fazil Hoca resimlere bakmak icin siralarin arasinda dolasmaya basladi ve not vermeye basladi. Ben her zamanki gibi 5 almistim. Fazil Hoca beni gectikten sonra arkamda oturan Harun'un resmine bakti. Yukaridaki resim gibiydi .. Harun kursun kalemle tum resim sayfasini karalamisti. Fazil Hoca resmi gorunce guldu .. "Oglum Harun, sobanin icini mi cizdin" dedi gulerek. Harun cevap vermedi. O da guldu sadece. Fazil Hoca Harun'a da 5 verdi. Harun tembel serseri cocugun tekiydi. Derslerden cogunlukla 2 veya 3 alirdi. Resim dersindeki ilk 5'iydi bu.

Gecen sene, facebookta bir  profile bakarken simsiyah bir tablo gordum. Biraz arastirdiktan sonra tablonun Ad Reinhardt'a ait oldugunu buldum. Tablo milyon dolar degerindeydi. Harun aklima geldi. Harun o resmi cizerken gercekten de sobanin icini mi cizmisti. Buyuk bir olasilikla hayir. Ilkokuldan sonra Harun'u hic gormedim ve ona neden o resmi cizdigini soramadim .. Sorsam da buyuk bir olasilikla haturlamazdi herhalde..

Ad Reinhardt ve tablosu

Ozgurluk ve dile dair ..

Feshedilmis Demokratik Alman Cumhuriyeti'nde anlatilan eski bir fikra:

Bir Alman iscisi Sibirya'da is bulur. Mektuplarin sansurculer tarafindan okunacagini bildiginden arkadaslarina soyle yazar: " Aramizda gizli bir haberlesme sistemi belirleyelim. Benden aldiginiz bir mektup siradan mavi bir murekkeple yazilmissa dogrudur. Kirmizi murekkeple yazilmissa yanlistir. "

Bir ay sonra arkadaslari bir mektup alirlar.

" Burada hersey harika. Dukkanlar mal dolu, yiyecek bol. Apartman daireleri genis ve guzel isitiliyor. Sinemalar Bati'nin filmlerini gosteriyor. Sokaklar isveli kizlarla dolu. Burada bulunmayan tek sey kirmizi murekkep.. "

Istenilen tum ozgurluge sahip olundugu fikrinden yola cikiliyor. Ve sonra tek eksigin kirmizi murekkep oldugu ekleniyor. Kendimiz ozgur hissediyoruz cunku " ozgur olmayisimiz"i ifade edecek o dilden yoksunuz.

                                         - Gercegin colune hosgeldiniz -

Ruhun Varligi'na dair

Gecen otobuste muzik dinlerken, zevk alma mekanizmasi ve muzik arasindaki iliskiyi dusunmeye basladim. Muzik dinlerken neden haz aliriz ? Sadece mekanik olan bir dis etkenin beynimizde bambaska bir tepki yaratmasi son derece mucizevi bir seydir .. Muzige ne barinma, ne beslenme ne de uremek icin ihtiyac duyariz.. Nedensizce hissedilen bir hazdir bu .. Kulagimizda mekanik bir sinyalden elektriksel bir sinyale donusen guzel muzigi, duyma merkezinin ardindan limbik korteks'e iten sey nedir.. Vucudumuzun neresi bu muzikten zevk alir ve ona ihtiyac duyar. Bence bu ruhun varliginin kanitidir .. Ruh 'un ihtiyac duygugu bu  guzel muzik ayni zamanda onun tedavisidir .. 874-950 yıllarında yaşamış bir Türk filozof ve bilim düşünürü olan Farabi, Türk müziği makamlarının insan psikolojisi üzerine etkisini nasıl sıralamış: 

1. Rast makamı: Huzur verir. 

2. Rehavi makamı: Sonsuzluk fikri verir.  

3. Kuçek makamı: Hüzün ve elem verir.  

4. Büzürk makamı: Korku verir.  

5. İsfahan makamı: Güven hissi verir.  

6. Neva makamı: Lezzet ve ferahlık verir. 

7. Uşşak makamı: Gülme hissi verir.  

8. Zirgüle makamı: Uyku verir.

9. Saba makamı: Cesaret ve kuvvet verir. 

10. Buselik makamı: Dayanma gücü verir. 

11. Hüseyni makamı: Sükûnet ve rahatlık verir. 

12. Hicaz makamı: Alçakgönüllülüğü uyandırır.

http://www.dailymotion.com/video/xc9azq_muzeyyen-senar-kimseye-etmem-yikaye_music